Vecihi Hürkuş (1896 - 1969)

Türk pilot ve mühendis. Türk havacılık tarihinin en önemli isimlerinden biridir. Türkiye'nin ilk uçak tasarımcısı ve üreticisidir, Türkiye'nin ilk yerli uçağını üretti. 6 Ocak 1896 tarihinde İstanbul'da doğan Vecihi Hürkuş, ilköğrenimini Bebek’te bitirdikten sonra, Üsküdar’da Füyuzati Osmaniye Rüştiyesinde ve Üsküdar Paşakapısı İdadisinde okudu, sanata olan ilgisinden dolayı Tophane Sanat Okuluna geçti ve bu mektebi bitirdi. 1912 yılında gönüllü olarak Balkan Harbine katılan Hürkuş daha sonra makinist olarak Birinci Dünya Savaşı'nda Bağdat cephesinde görevlendirildi fakat orada, 2 Şubat 1916 tarihinde bir uçak kazasında yaralanarak İstanbul’a döndü ve Yeşilköy'deki Tayyare Mektebine girerek pilot olarak mezun oldu. 1917 senesinde, Kafkas Cephesinde bulunduğu sırada bir Rus uçağını düşürerek 'Düşman Uçağını Düşüren İlk Türk Pilotu' unvanını aldı. Kurtuluş Savaşı'na gönüllü olarak katılan Hürkuş, başarılı keşif uçuşları yaptı ve bir Yunan uçağını düşürmeyi başardı. Daha sonra İzmir Havaalanı'na inerek burayı işgalden kurtardı. Bu başarıları üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendisine İstiklal Madalyası ve üç ayrı Takdirname verildi. Edirne'ye kazayla düşen bir düşman uçağına isminin verilmesi üzerine uçak yapma fikri aklına takılan Hürkuş, ilk Türk yapımı uçak olan Vecihi K-VI'ı imal etti. Uçağın ilk uçuşunu 28 Ocak 1925'te gerçekleştirdi. Mustafa Kemal Atatürk'ün yönlendirmesiyle kurulan Türk Tayyare Cemiyetine (TTC) katılan Hürkuş, 1931 senesinde, kurum adına ilk Türkiye turunu düzenledi. Bunu aynı senenin sonlarında yapılan ve Ankara, Konya, İzmit, İstanbul gibi birçok şehri kapsayan ikinci uçak turu izledi. Vecihi Hürkuş, 16 Temmuz 1969'da hayatını kaybetti.

Kitap Önerisi: Bir Tayyarecinin Anıları

6 Ocak 1896-16 Temmuz 1969 yılları arasında yaşayan Vecihi Hürkuş, Türkiye'nin havacılık tarihinde önemli bir ad. Hiçbir devrin ve hiçbir kimsenin adamı olmayan Vecihi Hürkuş, üstün yetenekli bir pilot, başarılı bir uçak mühendisi, havacılığa âşık bir idareci olarak yaşadı. Kurtuluş Savaşı'na katılmış, Türkiye'nin hem bağımsızlık savaşında hem sivil havacılık tarihinde yer almış Vecihi Hürkuş'un anıları, tarih kitaplarında rastlanamayan gerçekleri de gün ışığına çıkarıyor.