Kemal Tahir (1910 – 1973)

Romancı, öykü yazarı ve düşünür. Türk edebiyatının en üretken roman yazarlarından birisidir. 1910 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Kemal Tahir, babasının görevleri nedeniyle ilköğrenimini Osmanlı İmparatorluğunun değişik yerlerinde sürdürdü. Ailesinin İstanbul’a yerleşmesinden sonra eğitimine Gazihasanpaşa Rüştiyesinde, ardından bugünkü ismiyle Galatasaray Lisesi olarak bilinen Mekteb-î Sultânî’de devam etti. Henüz 10. sınıftayken öğrenimini yarım bıraktı ve çalışmaya başladı. Önce İstanbul’da avukat kâtipliği, sonra Zonguldak’taki kömür işletmelerinde ambar memurluğu yaptı. 1932 yılında İstanbul’a dönen Kemal Tahir, gazete dağıtımcılığından genel yayın yönetmenliğine kadar gazetecilik sektörünün her alanında çalıştı. 1983 yılında askerleri isyana teşvik ettiği gerekçesi ile Nazım Hikmet’le birlikte yargılandı ve 12 yıl cezaevinde kaldı. Cezaevinde kaldığı yılları edebiyat alanında kendini geliştirdiği bir sürece dönüştürdü. Bu 12 yıllık süreçte Türk ve Dünya edebiyatının bütün büyük klasiklerini inceledi. Üslup üzerinde çalışmalar yaparak kendi dil anlayışını oluşturdu. 1950 yılında çıkan afla serbest bırakıldı. Cezaevinden çıktıktan sonra basın yayın yaşamına devam eden Kemal Tahir, 6-7 Eylül olayları sırasında yeniden gözaltına alındı ve birkaç ay tutuklu kaldıktan sonra beraat etti. 1960 yılından sonra tümüyle edebiyata ve özellikle de romana yöneldi. 21 Nisan 1973 tarihinde İstanbul'da vefat etti.

Kitap Önerisi: Devlet Ana

‘Devlet Ana’, Osmanlı kurulmadan önceki Anadolu’nun görünümünü ve Anadolu insaanının özlemlerini anlatırken, onların güçlü, güvenli, adaletli bir devlete duyduğu ihtiyacı da açığa çıkarmaktadır. Kemal Tahir’in en önemli romanı olarak gösterilen ‘Devlet Ana’, onun düşünce yapısını da en iyi yansıtan eserlerinden biri sayılmaktadır. 1967’de yayımlanan roman, 1968 Türk tarihi ve toplumu hakkındaki örijinal ve sağlam görüşlerinen hareket ettiği için hem ‘mahalli ağızları’, hem Türkçe’nin küçümsenmiş ve unutulmuş nesir dilini hem de yeni imkanlarını kaynaştırarak ve aşarak kullanabilmiştir.Eserlerindeki eşsiz dil ve üslup güzelliğinin kaynağı bu davranıştadır. Daha önceki romanlarında da görülen bu özellik ‘Devlet Ana’da en yüce noktasına erişmiştir. Türkçe’nin unutulmuş olan dehası bütün boyutları, zenginliği ve haslığıyla ilk olarak Kemal Tahir’in eserlerinde kendini göstermektedir.