Uluğ Bey (1394 – 1449)

Timur İmparatorluğu'nun 4. Sultanı, Türk Matematikçi ve astronomi bilgini. Uluğ Bey, Timur'un oğlu Şahruh'un büyük oğludur. 1394 yılında Sultaniye (İran) kentinde dünyaya geldi. Asıl adı Muhammed Taragay olmasına rağmen, Timur tarafından sevilmesi nedeniyle ‘Uluğ Bey’ olarak anılmaya başlandı. Timur’un imparatorluk başkenti olan Semerkant’taki sarayında yetiştirilen ve yüksek bir eğitim alan Uluğ Bey kentte kalmak yerine, dedesi ile birlikte Orta Doğu ve Hindistan’da fethedilen bölgeleri gezdi. Timur, askeri seferlerine ara verdiği zamanlar ordusu ile birlikte bir bölgeden bir başkasına geçer ve Uluğ Bey de aralarında olmak üzere bütün bir saray onunla birlikte yolculuk ederdi. Timur’un 1405’te ölümünden sonra İmparatorluk Uluğ Bey’in babası olan en küçük oğlu Şahruh’a kaldı. 1409’da Horasan’da Herat (bugün batı Afganistan’da) başkent yapıldı. Timur’un ölümünden ve babasının başkenti Herat’a taşımasından sonra 1409’da on altı yaşındaki Uluğ Bey Semerkant’a vali atandı. Fen bilimleri ve astronomiye merakı, kendisini dünya tarihinin en önemli astronomlarından biri haline getirdi. İlim adamlığı yanında devlet adamlığı vasfı da yüksek olan Uluğ Bey, Semerkant’ta 38 yıl hükümdarlık yaptı. Uluğ Bey döneminde Semerkant naklî ve aklî ilimlerin, sanat ve edebiyatın en parlak günlerini yaşadığı bir merkez haline geldi. Bir akademi haline getirdiği sarayı, devrin meşhur âlimlerinin toplanıp tartıştığı bir mekan oldu. Oğlu Abdüllatif tarafından tahttan indirilen Uluğ Bey, 25 Ekim 1449′da öldürüldü ve dedesi Timur Han’ın yanına defnedildi.